Opvolging in een familiebedrijf? Neem de tijd

Johan van der Stelt, Marco Tromp en Arnout de Vries, bedrijfsadviseurs bij Flynth helpen familieondernemers met fiscaal en vooral vriendelijke opvolgingstrajecten. Zij zien dat sommige families haast maken met de bedrijfsopvolging, omdat er versoberingen in de fiscale regelingen voor bedrijfsopvolging (BOR) aankomen.

‘Iedereen wil natuurlijk zo min mogelijk belasting betalen. Dat snappen we heel goed’, zegt Tromp.

Proces van drie tot vijf jaar
‘Maar bij de overdracht van een familiebedrijf gaat het vooral om de zachte kant. Om de relaties tussen familieleden. Alles goed regelen, zodat iedereen zich gehoord voelt, dat kost tijd’, vertelt Johan. ‘En dan heb je het in de praktijk over wel drie tot vijf jaar.’

Van links naar rechts: Marco Tromp, Johan van der Stelt en Arnout de Vries

Volgens de Vries is het rondom de bedrijfsopvolging van belang dat alles op tafel komt. ‘We hebben daar de familieconvenant-app voor. Iedere belanghebbende, ook bijvoorbeeld een familielid die zijdelings betrokken is bij het bedrijf, krijgt een individuele vragenlijst. Op die manier hebben we snel de verschillen en de overeenkomsten duidelijk.  Wat wordt er verwacht van de opvolger(s)? Welke competenties moet diegene hebben? Wie wíl het? Wie kán het? Als je met de hele familie om tafel zit, krijg je dat niet altijd boven water. Dan laat niet iedereen het achterste van zijn tong zien of worden zaken vanzelfsprekend geacht, terwijl ze dat niet zijn.’

Frictie voorkomen met heldere afspraken
Stap je daar te snel overheen, dan kan dat na de officiële bedrijfsopvolging leiden tot frictie binnen de familie én op de werkvloer, zeggen de adviseurs.

De kunst van het loslaten
Van der Stelt: ‘Je moet bij bedrijfsopvolging een fase door. Voor degene die overdraagt is het vaak de kunst van het loslaten. Laat je kinderen los en laat ze hun fouten maken die je zelf in het verleden ook gemaakt hebt.’

En wil je toch uit fiscale overwegingen tempo maken, dan zijn er tussenoplossingen, vertelt Tromp: ‘Bijvoorbeeld door de oprichting van een Stichting Administratiekantoor. Daarmee breng je een scheiding aan tussen de zeggenschap en de financiële belangen van de onderneming. Op die wijze kan je al op een fiscaal vriendelijke wijze vermogen overdragen, terwijl de zeggenschap nog niet overgaat. Toch is ook deze tussenoplossing niet voor elk familiebedrijf gewenst. Het blijft maatwerk.’