IT’ers maken in Rotterdam echt verschil

Mark Vermeer, directeur innovatie, informatievoorziening, facilitair en onderzoek, constateert dat de gemeente Rotterdam nu de vruchten plukt van data science en voorinvesteringen in digitale innovaties als low coding en robotic process automation. “Die maken dat we – zelfs vanuit huis – bijvoorbeeld snel applicaties kunnen bouwen. Daar is nu ineens veel meer vraag naar dan we eerder hadden gedacht. Denk aan de coronaregistratie-app die we voor de GGD hebben afgeleverd. Of aan onze TOZO-app voor ondernemers in geldnood, die nu ook door tientallen gemeenten wordt gebruikt. Ons verkeersveiligheidsmodel is een ander voorbeeld.”

Verkeersveiligheidsmodel

Dat verkeersveiligheidsmodel is erop gericht om proactief en risicogestuurd te werken aan verkeersveiligheid door op basis van grote hoeveelheden data met algoritmes de ongevalsrisico’s in kaart te brengen. “Denk aan data als de breedte van de weg, verkeersstromen, de nabijheid van scholen, of ongelukken elders in de stad”, vertelt Myriem Bouaddi, teamleider DWH en ERP en kwartiermaker advanced analytics. “Parallel aan het model werken we aan een navigatie-app waarmee je als fietser van tevoren een veilige en korte route door Rotterdam kunt plannen.”

Als het gaat om algoritmes, wil de gemeente Rotterdam graag met de G4 samenwerken. Bouaddi: “Ik wil met de andere drie grote steden om de tafel om kennis en wijsheid uit te wisselen. Je leert van zo’n casus door algoritmes te bouwen, maar je leert ook dat algoritmes onverwacht niet-gewenste bijeffecten kunnen hebben. Het is van belang om de effecten te blijven meten, wijsheid te ontwikkelen en die wijsheid te delen met andere gemeenten.”

Datafabriek

Voor data science is de gemeente Rotterdam voortdurend op zoek naar nieuwe databronnen. Data vormen de grondstof voor wat Bouaddi de datafabriek noemt. “Aan de achterkant hebben we machines, de benodigde competenties, een ondernemingsplan, quality assurance, noem maar op. Aan de voorkant hebben we een webwinkel, onze producten- en dienstencatalogus (PDC). Nu hebben we de bestellingen nog niet op voorraad, maar we hebben laten zien dat we heel snel kunnen leveren. Daarnaast zullen innovatie en productie elkaar moeten gaan vinden. Ook gaat het om de vraag hoe we de klant zich mee kunnen laten ontwikkelen, in datageletterdheid, om hem zover te krijgen dat hij zelf onze producten weet te plaatsen ten opzichte van zijn eigen strategische

Rijkdom van data

Bouaddi stelt dat zij en haar collega’s zelf inzichtelijk moeten maken wat de stad met data kan: “Die data zijn rijkdom, mits we ze zo weten in te zetten dat ze ons helpen. We moeten helder krijgen wat onze casussen, zoals het verkeersveiligheidsmodel, concreet opleveren. Wij kunnen laten zien dat we op een betrouwbare en transparante manier met data omgaan en dat het gebruik gerechtvaardigd is, omdat daarmee een win-winsituatie ontstaat. Bijvoorbeeld om een veilige omgeving te creëren, om bestuurders in staat te stellen goed onderbouwde besluiten te nemen, om tijdrovende processen te versnellen, of om te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen. Daarmee creëren we vertrouwen bij stakeholders en vergroten we hun bereidheid om data met ons te delen.”

‘De gemeente Rotterdam plukt nu de vruchten van voorinvesteringen in digitale innovaties’

Vermeer: “De vraag naar data is recentelijk in een stroomversnelling gekomen door de coronapandemie. Dankzij onze voorinvesteringen en innovaties hebben we heel snel op die vraag kunnen inspelen. We hebben bijvoorbeeld de registratie-app voor de GGD in een week tijd gebouwd, op basis waarvan zelfs voorspellingen zijn gedaan. Dat is een treffend voorbeeld van hoe de vraag in een keer explodeert. Door standaard voor te investeren waren we ingespeeld op nieuwe vraag, en dat is iets wat een IT-afdeling in de huidige tijd moet doen.”

Anticiperen

“We moeten nu al nadenken over de lange termijn, data verzamelen en meten, om te anticiperen op wat gaat komen”, vervolgt Bouaddi. “Vorige maand hadden we een hackathon waarbij we in twee dagen over de hele breedte van IT een aantal coronagerelateerde casussen hebben opgepakt om in kaart te brengen wat de korte- en langetermijneffecten van de coronacrisis op de stad zijn. Daarmee helpen we bijvoorbeeld onze collega’s van Werk en Inkomen om te anticiperen op de TOZO- en uitkeringsaanvragen.”

Vermeer: “Los daarvan krijg je als IT’er bij ons volop mogelijkheden om je eigen ideeën uit te werken en te investeren in innovatie. Je zit in een omgeving waarin daar, zeker momenteel, ook echt vraag naar is en waarin er veel toepassingen mogelijk zijn.”