In het hart van het Nederlandse internet

Roelof Meijer
SIDN

SIDN is een kleine organisatie met zeventig medewerkers, maar vormt wel het hart van het Nederlandse internet. Sinds 1996 is deze ‘registry’ verantwoordelijk voor het beheer van het .nl-domein, het bestand met alle .nl-domeinnamen op internet. Roelof Meijer, vanaf 2005 aan het roer van SIDN, legt uit.

De wortels van SIDN, voluit: Stichting Internet Domeinregistratie Nederland, gaan terug naar de tijd dat internet voor particulieren nog in de kinderschoenen stond. In 1986 vroeg het Centrum voor Wiskunde en Informatica (CWI) het ‘countrycode top-level domain’ .nl aan in de Verenigde Staten. Daarmee werd .nl het eerste actief gebruikte landendomein ter wereld.

Tien jaar lang regelde het CWI de domeinnaamregistraties voor .nl, maar het explosief groeiende internetgebruik noodzaakte de oprichting van een professionele organisatie. Begin 1996 nam het kersverse SIDN de registratie- en beheertaken over. Toen waren er een kleine 10.000 domeinnamen binnen .nl geregistreerd; inmiddels zijn dat er 5,3 miljoen. Wereldwijd is .nl daarmee het op vier na grootste landen-topleveldomein.

Betrouwbaar

Meijer: “Wat SIDN doet? In de eerste plaats zijn we verantwoordelijk voor het stabiel functioneren en de continue ontwikkeling van het .nl-domein op internet. We registreren alle .nl-domeinnamen en zorgen dat de domeinen op internet bereikbaar zijn via het Domain Name System (DNS). Dagelijks verwerken we ruim 1,3 miljard (!) DNS-verzoeken. Elk apparaat, elk systeem dat met het internet verbonden is (smartphone, modem, smart tv, laptop, tablet, server, switch, etc.) heeft een uniek nummer, een IP-adres, waardoor het apparaat vindbaar wordt. Bijvoorbeeld 192.168.1.251. Moeilijk te onthouden, dus ‘plakken’ we er een domeinnaam op. Wij geven die uit en vertalen het verzoek om een domeinnaam terug naar het betreffende IP-adres. Om de beschikbaarheid en betrouwbaarheid te kunnen garanderen, beschikken we over een geavanceerde, wereldwijde infrastructuur en een team van experts. We zijn ons er zeer van bewust dat mensen afhankelijk zijn van onze systemen. Minder dan 100% beschikbaarheid van de .nl-zone is absoluut onacceptabel.”

Nieuwe domeinen

Een belangrijke ontwikkeling binnen het internet is wereldwijd een forse uitbreiding van de gTLD’s, Generic Top Level Domains, met 1400 nieuwe domeinen (kosten: 185.000 dollar per aanvraag; inschrijving inmiddels gesloten). Voor Nederland zijn dit onder andere .amsterdam en .philips. Meijer: “Er waren ooit drie soorten domeinen: landendomeinen (.nl, .de, .uk, etc.), generieke domeinen en sponsored domeinen, zoals .aero of .travel. Die sponsored domeinen zijn eigenlijk nooit echt van de grond gekomen, in tegenstelling tot de meeste landendomeinen en vooral de oudste generieke domeinen als .com, .org, .info en .net. Ik ben benieuwd wat er gaat gebeuren met die nieuwe domeinen. Ik verwacht dat een aantal geografische en op specifieke community’s gerichte gTLD’s qua content succesvol kunnen zijn, zoals .amsterdam. Of .cat, dat al enkele jaren een succesvol domein is met veel culturele waarde voor Catalonië. Daarnaast zie ik veel brand gTLD’s, zoals .kpn of .deloitte, maar de toegevoegde waarde voor de internetgebruiker valt nog te bezien.”

Hoezo? “Vaak zullen ze defensief worden gebruikt: verhinderen dat een derde partij de brand-extensie claimt. Daarnaast denk ik dat organisaties het gTLD in eerste instantie vooral zullen doorlinken naar hun al bestaande domein en rustig afwachten. Daarnaast: als een wereldmerk intensief gebruik gaat maken van een nieuw gTLD betekent dat een complete en kostbare rebranding.”

Meijer ziet wel een andere kansrijke ontwikkeling: bedrijven die via de gTLD een soort community inrichten rondom hun merk. Vooral Facebook en Google kunnen hier nieuwe diensten gekoppeld aan hun nieuwe gTLD’s uit de hoge hoed toveren. In ieder geval betekenen de gTLD’s meer business voor SIDN. Zo zal de organisatie de technische realisatie van het .amsterdam-domein verzorgen.

‘Zorgen dat de .nl-domeinen betrouwbaar en veilig werken – altijd’

Laatste schakel

Betrouwbaarheid en veiligheid zijn uiteraard kernwoorden voor SIDN. Hoe veiliger en betrouwbaarder het .nl domein is, hoe sterker de positie van SIDN. Tegen malafide internetgebruik zoals botnets of verspreiders van gevaarlijke content wordt een permanente kruistocht ondernomen. Meijer: “We hebben geen directe invloed op hoe partijen hun domein gebruiken, welke content ze op hun website zetten of wat ze per e-mail versturen. Als we vernemen dat er in strijd met de wet wordt gehandeld, dan moet natuurlijk eerst de politie optreden of de internethoster of serviceprovider moet maatregelen nemen. Als dat niet werkt (het malafide .nl-domein met kinderpornocontent wordt bijvoorbeeld in de Oekraïne gehost), kunnen we in het uiterste geval het domein afsluiten. Wij zijn de laatste schakel in de ketting.”

Investeringsfonds

Naast de reguliere taken ziet SIDN ook een maatschappelijk-economische rol: het faciliteren van projecten die de veiligheid, zinvol gebruik van en vertrouwen in het internet vergroten en daarmee een impuls geven aan de Nederlandse welvaart en het welzijn. Meijer: “We gaan een SIDN Fonds oprichten met een budget van vijf miljoen euro – start april 2014. Hierin worden interessante ideeën van partijen beoordeeld en eventueel van financiering voorzien.” De eerste voorstellen hebben inmiddels SIDN bereikt, zoals een voor scholen eenvoudig toegankelijke digitale catalogus van digitale leermiddelen, en een systeem om video’s van een oormerk (tag) te voorzien, zodat ze sneller op ongewenste content kunnen worden gescand. Meijer en zijn toegewijde team willen het SIDN Fonds graag van de nodige (technische) hand- en spandiensten voorzien. Meijer: “Intern is er veel animo om deze stichting te helpen; echt iets waar je als SIDN-medewerker trots op kunt zijn.”