Na vijftien jaar gesteggel is het in juli eindelijk zover: het Nederlandse pensioenstelsel gaat op de schop met de invoering van de Wet toekomst pensioenen (Wtp). De belangrijkste verandering is de brede invoering van de defined contribution (DC)-regeling. Daarbij weten werknemers wel wat ze aan pensioenpremie afdragen, maar niet hoe hoog hun pensioeninkomen wordt. Door dit nieuwe systeem wordt het pensioenstelsel betaalbaarder.
Dat het pensioenstelsel moest worden aangepakt, was onvermijdelijk. Nederland vergrijst; de beroepsbevolking wordt kleiner, terwijl het aantal gepensioneerden groeit. Dat is vooral een risicoscenario voor pensioenfondsen van bedrijven met een defined benefit (DB)-regeling, waarbij de deelnemers een garantie hebben op hun pensioen. Voor veel pensioenfondsen is de garantie in de praktijk echter niet zo hard als deze door deelnemers weleens wordt beleefd.
‘Zwitserleven garandeert dat deelnemers hun beloofde pensioen tegemoet zullen zien’
Standaard ‘invaren’ een slechte zaak
Met de overgang naar de Wtp zullen pensioenfondsen DC-uitvoerders worden, waarbij alle opgebouwde DB-pensioenaanspraken zullen worden omgezet naar DC-kapitalen, ook wel ‘invaren’ genoemd. Toch is een DC-systeem via het eigen ondernemingspensioenfonds verre van ideaal, zegt Lennaert van Anken, directeur buy-outs van verzekeraar Zwitserleven, onderdeel van het internationale verzekeringsconcern Athora.
Van Anken licht toe: “Het standaard omzetten van de opgebouwde DB-pensioenaanspraken in DC-kapitalen is wellicht een logisch uitgangspunt bekeken door de bestuurdersbril van een pensioenfonds. Maar voor de deelnemers in het fonds betekent dit dat zij meer worden blootgesteld aan de pensioenrisico’s. Denk aan de beleggingsrisico’s en het risico om ouder te worden dan gemiddeld, wat kortingen op de uitkeringen tot gevolg kan hebben. Voor de oudere deelnemers is deze standaardomzetting een slechte zaak. Iemand die jarenlang pensioen heeft opgebouwd met het vooruitzicht om een vast pensioen te ontvangen – vaak zelfs geïndexeerd voor de inflatie – ziet zijn verwachtingen onzekerder worden. Wij pleiten er dan ook voor dat de pensioendeelnemers de vrijwillige keuze zouden moeten hebben om te kiezen voor een gegarandeerde uitkering bij een verzekeraar in plaats van voor een schommelende uitkering bij het pensioenfonds in de nieuwe pensioenregeling.”
Gegarandeerd pensioen
Gelukkig is het mogelijk om werknemers te beschermen tegen het verleggen van de pensioenrisico’s naar de deelnemers. Daarmee kan een mogelijke korting op hun pensioenuitkering worden voorkomen. Veel ondernemingen, die nu nog een pensioenfonds hebben, brengen de uitvoering van de pensioenen elders onder in de aanloop naar de Wtp. Een van de mogelijkheden is om de uitvoering (voor zowel de toekomst als het verleden) onder te brengen bij een ervaren pensioenverzekeraar zoals Zwitserleven. Voor de opgebouwde pensioenen kan een pensioenfonds een ‘buy-out’ plegen en de werkgever kan dan voor de toekomstige pensioenopbouw een nieuwe Wtp-proof regeling aanbieden.
Van Anken: “Het pensioenfonds van het bedrijf kan zichzelf dan rustig opheffen. Zwitserleven garandeert de deelnemers dat hun DB-regeling intact blijft en dat ze dus hun beloofde pensioen tegemoet zullen zien. Afhankelijk van de middelen van het fonds, veelal nog aangevuld met een gegarandeerde indexatieregeling. Zwitserleven kan samen met de moeder Athora aan pensioenfondsen en hun deelnemers deze garanties aanbieden door de hoge aanwezige kapitaalbuffers. Onze ervaren assetmanagers dragen zorg voor het ingelegde pensioenvermogen, dat ze maximaal laten renderen. Bovendien zijn we door onze omvang – Zwitserleven is inmiddels de derde pensioenverzekeraar van Nederland – veel efficiënter dan de meeste pensioenfondsen, met lagere kosten tot gevolg.”
Werkgever verlost van ballast
Behalve voordelen voor werknemers heeft ook de werkgever van het pensioenfonds profijt van een buy-out, zegt Van Anken. “Door toenemende governance-eisen, onvoorspelbare pensioenpremies en doordat de verplichtingen veelal op de balans van de onderneming staan, hebben veel bedrijven er ook belang bij om de pensioenregeling bij een pensioenfonds te sluiten en over te dragen aan een verzekeraar.”
Buy-out alternatief bij nieuwe pensioenwet
- MT500-2023
- Jan Bletz
- Sebastiaan Westerweel
- Download artikel