Belasting staat in het middelpunt van de belangstelling. Dat is wel eens anders geweest. Bedrijven beraden zich nu hoe het te plaatsen binnen strategie en brand. Betekenisvolle communicatie over belasting wordt veel belangrijker. Tijd om daar eens goed bij stil te staan, aldus KPMG Meijburg & Co.
“Sla een willekeurige krant open, er staan altijd wel artikelen in over belasting” zegt Wilbert Kannekens, partner bij KPMG Meijburg & Co. “De financiële crisis en de enorme overheidstekorten geven daar voldoende aanleiding toe. Maar dat alleen verklaart niet de toegenomen belangstelling voor iets dat jaren als saai en vooral ingewikkeld werd beschouwd. De roep om transparantie en de ongelimiteerde toegang tot informatie speelt hier een belangrijke rol. Dat noopt bedrijven om na te denken of, en zo ja hoe, te communiceren over de belastingpositie en belastingstrategie”. Niels Boef, partner bij KPMG Meijburg & Co en specialist Tax Risk & Control voegt hier aan toe: “Het is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe leg je iets wat nog steeds verschrikkelijk ingewikkeld is uit aan een breed publiek? De toon van het debat is ook anders: de kans dat de boodschap niet begrepen wordt of uit zijn context wordt getild, is levensgroot met alle gevolgen van dien. We hebben in de pers kunnen zien hoe sommige zaken uit de hand kunnen lopen”
Country by country reporting
Veelzeggend is de nieuwste ontwikkeling, het zogenoemde country by country reporting. Van steeds meer bedrijven wordt geëist dat zij verslag doen in welk land hoeveel belasting wordt betaald. Wat is ontstaan als regel in de Verenigde Staten om corruptie in de mijnbouwsector te bestrijden, lijkt een hoge vlucht te nemen en bedrijven uiteindelijk te dwingen grote openheid van zaken te geven over belastingbetalingen wereldwijd. De OESO en vele lobbygroepen vuren dit aan.
Boef: “Inhoudelijk zeer interessante vragen rijzen, zoals: mag ik belastingbetalingen in diverse landen eigenlijk wel zomaar publiek maken? En wat is de definitie van een belastingbetaling? De realiteit is echter van een heel andere aard: verliezen bedrijven niet aan concurrentiekracht als zij een kijkje in de financiële keukens moeten geven? En wat heeft het grote publiek nu eigenlijk aan deze technische gegevens?”
Veel ondernemingen beraden zich over deze ontwikkeling. Niet alleen om op enig moment aan deze regels te voldoen, maar ook om proactief stakeholders te managen. “Dergelijke openheid van zaken kun je ook aanwenden om je profiel als onderneming te ondersteunen. Ondernemingen investeren vaak in heel goed doordachte branding en profilering; de vraag is hoe je het belastingthema zo inweeft dat het in het verlengde van je sterke punten komt te liggen”, aldus Boef. “Veel tijd wordt al besteed aan de integriteit van de supply chain of het duurzaam ondernemerschap. Goed uitgewerkte informatie over belastingen kan bijvoorbeeld integraal onderdeel hiervan zijn, zonder jezelf nodeloos kwetsbaar te maken voor ongenuanceerde discussies.”
Het zinvol brengen van een ingewikkelde boodschap kent vele uitdagingen
Communicatie en belasting
Over ingewikkelde zaken eenvoudig spreken zonder de realiteit geweld aan te doen is een klassiek dilemma. Dat zal als we het over belastingen hebben zeker niet even worden opgelost. Sterker nog, met verdere globalisering van handel en bedrijvigheid wordt dat alleen maar moeilijker omdat je te maken krijgt met meerdere belastingsystemen en grote culturele verschillen op de manier waarop tegen belasting wordt aangekeken.
Kannekens: “Niettemin zijn wij goed in staat gebleken cliënten bij te staan, dikwijls in samenwerking met specialisten op het gebied van communicatie en corporate governance. Als het gaat om belasting en communicatie is het voor een bedrijf van groot belang om volledig op de hoogte te zijn van wat er speelt. Concreet betekent dit: Weten waar en hoeveel belasting er drukt op het resultaat en wat er aan regelgeving te verwachten is. Hoe er uiteindelijk over gecommuniceerd wordt zal afhangen van het soort bedrijf, haar soort cliënten, de markt en de corporate strategie. De input van fiscale experts in dit proces is onontbeerlijk.”
Het publieke oordeel
Hoe de opinie van de grote publiek uiteindelijk uitvalt over dit soort zaken, is moeilijk te voorspellen volgens Boef. “Het kan zijn dat er een moment komt dat opiniemakers tot de conclusie komen dat de roep om transparantie over belastingen een natuurlijke grens kent, en dat andere belangen gaan prevaleren. Uiteindelijk worden bedrijven niet zelf belast, maar geven zij de last door aan ons allemaal: dit vertaalt zich in mogelijkheden te ondernemen met innovatie en werkgelegenheid, beïnvloedt het productiviteit van economieën en het rendement op onze pensioenen en besparingen. Kannekens: “Dit aspect is momenteel wat onderbelicht in het grote geweld. Maar ja, wie zal het zeggen? Wen maar aan the New Normal en bereid je voor, adviseren wij onze cliënten.”