Ruimte en Mobiliteit: onze tijd vraagt om groot denken én samen doen.

Het antwoord op die vraag is nu helaas nog ‘nee’. Ik pleit voor:

• Laten we de schroom laten varen en ‘groot durven denken’. Baanbrekende projecten uit het verleden bepalen nu voor een deel hoe we werken en wonen.
• Focus niet uitsluitend op de bouw van een woonwijk, maar werk vanuit een integraal gebiedsontwikkelingsperspectief waarin mobiliteit, economie en leefbaarheid onlosmakelijke onderdelen zijn. Mobiliteit moet daarbij geen sluitstuk zijn, maar een sturend element van de ruimtelijke planvorming. Dat moet direct aan de ‘voorkant’ worden geregeld. Opgaven moeten dus vanuit een ‘dubbel doelstelling’ worden gerealiseerd.
• Werk op basis van de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) aan een echte zesde nota ruimtelijke ordening voor Nederland met nieuwe wettelijke instrumenten als planologische kernbeslissingen.
• Laat de nieuwe ‘Minister van ruimtelijke ontwikkeling’ deze stappen zetten én actief verbinding zoeken met mede-overheden (over bestuurlijke grenzen heen), bedrijven en andere partijen in onze samenleving. Alleen met landelijke regie krijg je geen versnelling in de ‘lokale’ realisatie. Dialoog en draagvlak zijn belangrijk.

Groot denken: mobiliteit als drager van ontwikkeling
We zijn te terughoudend geworden in de realisatie van grote projecten. Vaak hebben grote projecten bijdragen aan nieuwe oplossingen. Door de realisatie van nieuw land uit zee of de realisatie van nieuwe verbindingen is hoe we leven veranderd en verbeterd. Ook nu hebben we baanbrekende ideeën en projecten nodig. Projecten waarbij vanuit een dubbel doelstelling wordt gewerkt: én versterken van onze economie én van onze leefbaarheid. Zonder de spooraansluiting op het HSL-netwerk van Duitsland kunnen we niet mensen onder de 700 km goed naar het Oosten laten reizen met de trein.

Reizen met de trein is duurzaam en zo verbinden we ook economische kerngebieden met elkaar. Met nieuwe verbindingen tussen de landsdelen in ons land ‘rekken we simpelweg de beschikbare ruimte in ons eigen land op’. Dit sluit tevens aan bij de verwachting dat thuiswerken ook na Corona zal blijven in bepaalde mate. Werken in Utrecht en wonen in Nijmegen of wonen in Friesland en werken op de Zuidas wordt zo makkelijker en aantrekkelijker. Om dat mogelijk te maken is een nieuwe nota voor de ruimtelijke ordening nodig met ook wettelijke instrumenten als planologische kernbeslissingen. Dat geeft ook de mogelijkheid om integraal te sturen op de benutting van onze ruimte. Wat willen we waar?

Samen doen: laat nieuwe minister actief werken aan lokaal draagvlak
Naast landelijke regie en nieuw instrumentarium blijft de lokale dialoog met de omgeving cruciaal. Alleen met landelijke regie en beslissingen kom je er niet. Een groot deel van de ruimtelijke investeringen vinden plaats door decentrale overheden, maatschappelijke organisaties en marktpartijen. Denk aan investeringen in verstedelijking (waaronder wonen, werken, winkelen, horeca, leisure), de energievoorziening, infrastructuur, etc.

Het is daarom zaak dat op het niveau van gebiedsontwikkelingen, overheden en (maatschappelijke) organisaties vroegtijdig om tafel gaan om te bezien waar investeringen op elkaar aan kunnen sluiten en elkaar kunnen versterken.  Op basis daarvan kunnen langjarige coalities en samenwerkingen aangegaan worden, gericht op het efficiënt en effectief uitvoeren van de investeringen. Samenwerking vraagt niet alleen een andere invulling door de overheid, ook van het bedrijfsleven. Zeker in de herstelperiode van Corona vraagt de herdefiniëring van de maatschappelijke verantwoordelijkheid en bijdrage van bedrijven aandacht.

Meer weten?
Wil je meer weten over mijn visie op ‘ruimte en mobiliteit’? Lees via deze link dan verder.