- Martijn Kregting
- Fjodor Buis
‘Wij zijn smeerolie van de samenleving’
a.s.r. is in meerdere opzichten een bedrijf in transitie. Allereerst heeft de verzekeraar de focus verlegd van vooral sturen op aandeelhouderswaarde naar waarde toevoegen voor alle stakeholders, zoals klanten, werknemers, aandeelhouders en maatschappij. Daarnaast bereidt a.s.r. zich voor op een terugkeer naar de private markt.
a.s.r. heeft te maken met een verzekeringsmarkt waar grote veranderingen plaatsvinden. Voorbeelden zijn een krimpende levenmarkt en een veranderend distributielandschap. Na de kredietcrisis en de woekerpolisaffaire heeft het vertrouwen in de verzekeringsbranche bovendien een flinke deuk opgelopen.
Jos Baeten, bestuursvoorzitter van a.s.r., wil echter vooral vooruitkijken. Na een turbulente periode waarin het bedrijf net als Fortis Bank Nederland en ABN AMRO in handen kwam van de Nederlandse staat, is er vanaf 2010 een duidelijk andere koers ingezet. “Wat voor bedrijf willen wij zijn, hoe gaan we dat realiseren. Hoe herwinnen we het geschonden vertrouwen van klanten?”
Baeten steekt de hand in eigen boezem. “Jarenlang stonden groei en aandeelhouderswaarde centraal. Groei met dubbele cijfers leek normaal te zijn, net als winstmaximalisatie voor de aandeelhouders. De financieel-economische crisis vanaf 2008 heeft ons met de neus op de feiten gedrukt. Een radicale verandering was en is nodig.”
Bestaansrecht a.s.r.
Na goed bij zichzelf te rade te zijn gegaan, kwam a.s.r. tot een eenvoudige conclusie. De verzekeraar moet terug naar de kern van verzekeren. Baeten: “Wij hebben bij de herdefiniëring van onze normen en waarden gekozen voor een terugkeer naar ons bestaansrecht: het dekken van financiële risico’s die mensen niet zelf kunnen en willen dragen. Niet als burger, zoals je verzekeren tegen verlies van je woning, en niet als ondernemer. Verzekeraars zijn de smeerolie van economie en samenleving. Die rol waren we uit het oog verloren.”
Waardecreatie blijft belangrijk, maar dan voor álle stakeholders. De aandeelhouders die een organisatie financieren, de klanten voor wie je het doet, de medewerkers die de organisatie vormen en de samenleving waar je als bedrijf deel van uitmaakt. “Een faire beloning die recht doet aan het risico voor aandeelhouders is prima, maar deze kan niet meer zo hoog zijn als vroeger. Datzelfde geldt voor ons als medewerkers en leiding.”
a.s.r. wil klanten een reden geven om voor deze verzekeraar te kiezen. Maar vooral: a.s.r. wil klanten laten zien dat ze de juiste keuze hebben gemaakt wanneer ze hun verzekeraar nodig hebben. Baeten: “Wij verzekeren klanten tegen risico’s die ze zelf niet kunnen dragen. Dit betekent dat wij geen risico’s met hun geld moeten nemen. Iemand die zijn pensioen bij ons verzekert, moet erop kunnen vertrouwen dat hij dat pensioen over dertig jaar gewoon uitbetaald krijgt. Degelijkheid is het nieuwe sexy.”
‘Verzekeraars zijn de smeerolie van economie en samenleving’
Hervonden normen en waarden
Deze visie komt terug in de normen en waarden van a.s.r. Degelijkheid, maar ook soberheid, duurzaamheid, eenvoud en transparantie. Dat zie je onder meer terug in de herinrichting van de organisatie, met minder leidinggevende lagen en meer verantwoordelijkheden bij de medewerkers. “Zo krijg je een flexibelere organisatie”, schetst de bestuursvoorzitter. “We kunnen makkelijker meeveranderen met de samenleving. Te veel financiële instellingen zijn log geworden en kunnen niet snel genoeg bijsturen.”
Zowel organisatie als producten worden eenvoudiger en transparanter. De financiële markt en zijn producten waren veel te complex geworden, meent Baeten. “Wij ontwikkelen producten die simpel en duidelijk zijn, zoals ons nieuwe pensioenproduct. Het moet meteen duidelijk zijn hoeveel pensioen wordt opgebouwd, hoe het einddoel gehaald wordt en wat de kosten zijn. We willen dat een ondernemer minder kwijt is aan administratieve lasten en meer geld kan besteden aan het pensioen van zijn medewerkers.”
Duurzaamheid in elke relatie
Transparantie en duurzaamheid zie je onder meer terug in de wijze waarop a.s.r. zijn pand in Utrecht vernieuwt. De betonnen gevel wordt vervangen door glas en het pand voldoet als het klaar is aan de hoogste milieunormen. Het beton wordt duurzaam gerecycled, de vloerbedekking en het meubilair worden aan het eind van de levensduur hergebruikt volgens het cradle-to-cradle-concept.
Duurzaamheid betekent voor a.s.r. meer dan een duurzame relatie met het milieu. Ook met stakeholders, zoals klanten, medewerkers en de aandeelhouders, gaat a.s.r. een duurzame relatie aan. “Wij kiezen voor een relatie voor de lange termijn”, stelt Baeten. “Rendement gaat hand in hand met risico. Wij bieden duurzame financiële stabiliteit, iets wat steeds meer beleggers zoeken.”
Beleggers en aandeelhouders komen mogelijk vanaf 2014 weer in zicht. De overheid heeft altijd aangegeven slechts tijdelijk aandeelhouder te willen zijn. Baeten: “Minister Dijsselbloem stelde in augustus van dit jaar binnen een halfjaar met duidelijkheid te komen. a.s.r. heeft de afgelopen jaren bewezen zelfstandig te kunnen opereren, heeft jaarlijks een keurig nettoresultaat gepresenteerd en heeft de afgelopen twee jaar ook dividend aan zijn aandeelhouders uitgekeerd. Ik heb er alle vertrouwen in dat a.s.r. in staat is om succesvol de stap naar de private markt te kunnen maken, in welke vorm dan ook.”
Baeten stelt dat a.s.r. er nog niet is. “We zitten in een overgangsperiode, vergelijkbaar met de renovatie van ons pand. Dat is voor een derde klaar. Als organisatie zijn we een stuk verder. En laat duidelijk zijn: onze weg gaat niet van a naar b. We zijn nooit klaar, we moeten meeveranderen met de samenleving. Dat willen we doen vanuit kernwaarden die in de organisatie en in onze producten verankerd zitten, met een focus op alle belanghebbenden. Dat realiseren is een lange weg en het betekent hard werken. Maar we gaan dit doel bereiken.”
