Waterstoftransport door gasleidingen

Wil Nederland zijn klimaatdoelstellingen halen, dan is er meer nodig dan zonne- en windenergie alleen. Ook waterstof moet daarin een rol spelen. “Met name voor processen in de industrie waarbij hoge temperaturen nodig zijn. Daarvoor is vooralsnog geen goed elektrisch alternatief”, zegt Hermes. “Door zware industriële bedrijven te voorzien van waterstof, kunnen we hun energieverbruik aanzienlijk verduurzamen.”

Transport en opslag

Voor de duidelijkheid: Gasunie levert en produceert zelf geen gas, maar is uitsluitend verantwoordelijk voor het transport en de opslag ervan. Hermes: “We hebben zo’n 17.000 kilometer aan gasleidingen in Nederland liggen. Zodra we de steden bereiken, dragen we het transport over aan de regionale netbeheerders. Het is ons doel om leveringszekerheid te bieden zodat de industrie in Nederland altijd kan draaien en iedereen een warm huis en een warme douche heeft.”

Toekomstproof

Ook voor de toekomst wil Gasunie die betrouwbaarheid garanderen. Hermes: “Het energiesysteem moet toekomstproof zijn en zodanig zijn uitgerust dat Nederland de energietransitie kan realiseren. Daarom zijn we druk bezig met het vergroenen van het systeem.” Een van de meest tot de verbeelding sprekende en impactvolle initiatieven hiervoor is het inzetten van bestaande gasleidingen voor het transport van groene waterstof. Hermes: “We maken gebruik van wat er al is. De infrastructuur ligt er. Een deel daarvan, 1200 kilometer, willen we tot 2030 vrijmaken voor het transport van waterstof. Dan moet het hele netwerk klaar zijn.”

‘Het energiesysteem moet toekomstproof zijn’

Waterstofnetwerk

Op deze manier wil Gasunie in Nederland een waterstofnetwerk bouwen zodat in ieder geval de vijf chemieclusters in ons land met elkaar worden verbonden en kunnen worden voorzien van waterstof. Deze wordt geproduceerd met behulp van duurzame elektriciteit uit windmolens op de Noordzee. Maar waterstof kan ook worden geïmporteerd met schepen. Hermes: “Die verbindingen tussen de chemische bedrijven, de havens en de windmolens op de Noordzee gaan we als eerste gereedmaken.”

Testcase

Heel veel inspanningen zijn daar niet voor nodig. Hermes: “We moeten de leidingen schoonmaken en her en der wat technische aanpassingen doen en kleine stukken bouwen, maar dat is het.” Een eerste testcase met het transport van waterstof heeft Gasunie al succesvol afgerond. Hermes: “Al in 2018 hebben we een aardgasleiding omgevormd tot een waterstofleiding. Dat is een twaalf kilometer lange leiding tussen Dow Chemicals in Terneuzen en Yara in Sluiskil. Die werkt uitstekend.”

Formeel startsein

Op 27 oktober jongstleden verrichte koning Willem-Alexander de starthandeling voor de aanleg van het eerste deel van het landelijk waterstofnetwerk: een leiding van 32 kilometer die loopt van de Tweede Maasvlakte naar Pernis. Dit leidingennetwerk is naar verwachting in 2025 operationeel. Hermes: “Ieder bedrijf heeft toegang tot dit waterstofnetwerk. Het is een open systeem.”

Publiek belang

Met het ombouwen van gasleidingen tot waterstofleidingen weet Gasunie Nederland opnieuw te faciliteren. Hermes: “We zijn voor 100% een staatsonderneming met maar één doel: het dienen van het publieke belang. Nu de wereld verduurzaamt, moeten ook wij onszelf opnieuw uitvinden om Nederland te kunnen blijven geven wat het nodig heeft. Dat doen we door op veel manieren te kijken naar hoe ons product, maar ook onze bedrijfsvoering groener kunnen.”

Eigen footprint

Want ook de eigen footprint wil Gasunie reduceren. Hermes: “Bijvoorbeeld door methaanlekken razendsnel op te sporen en te repareren. Maar ook willen we dat in 2030 50% van al ons in te kopen materiaal circulair is. Tevens zorgen we voor emissievrije bouwplaatsen, zijn we transparant over onze impact op het milieu en de omgeving en willen we een inclusief bedrijf zijn. Investeringsbesluiten nemen we straks niet alleen meer op basis van financiële gronden. We kijken ook naar de bijdrage die projecten leveren aan een betere maatschappij en een schonere omgeving.”

De naam

Is de naam Gasunie met de komst van meer duurzame brandstoffen straks niet achterhaald? Hermes: “Toch niet. Om te beginnen transporteren we ook de komende jaren nog veel aardgas. De energietransitie vindt nu eenmaal niet van de ene op de andere dag plaats. Daar is tijd voor nodig. Daarnaast is waterstof ook een gas. Hetzelfde geldt voor CO2 en groen gas. Daarmee is en blijft Gasunie een goede naam.”