De maatschappij centraal

Fontys Bestuursacademie, voorheen BAZN de bestuursacademie, groeit gestaag uit tot een instituut voor bestuurlijke innovatie. De organisatie positioneert zich daarbij steeds meer als maatschappelijk geëngageerde gesprekspartner. Met haar geaccrediteerde hbo-opleiding blijft de bestuursacademie een van de toonaangevende opleiders voor de overheid.

Fontys Bestuursacademie manifesteert zich steeds nadrukkelijker als een maatschappelijk geëngageerde onderneming. Zo trapte GroenLinks in de Tilburgse vestiging zijn campagne af voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2010. En eerder dit jaar vond er een debat plaats tussen studenten en leden van de plaatselijke gemeenteraad. “Ik zou met onze organisatie graag een platform willen creëren waar burgers, politiek en bestuur met elkaar de dialoog aangaan”, vertelt de bevlogen directeur Pieter Bon.

Onlangs discussieerde hij nog live op Business News Radio met enkele luisteraars over de kabinetsformatie. “De meeste burgers hebben nauwelijks weet van de doelstellingen van de overheid, maar beschouwen haar wel als een lastpak. Ten onrechte natuurlijk, want stad en land moeten gewoon bestuurd worden – wat ik altijd graag toe mag lichten. De overheid zou op haar beurt dan weer wat transparanter naar die mondige burger mogen zijn. Door bijvoorbeeld mensen en bedrijven in toegankelijke taal bij je beleidsprocessen te betrekken, prikkel je hen om actief mee te denken en politiek betrokken te raken. In die maatschappelijke dynamiek willen wij meer ons gezicht laten zien.”

Begin dit jaar verwierf de bestuursacademie voor haar Bachelor of Public Administration weer de accreditatie van de NVAO, de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie. De hbo-opleiding biedt daarmee precies waar de overheid behoefte aan heeft: structureel gewaarborgde kwaliteit die aantoonbaar beklijft. Om die hoge standaard te handhaven is het noodzakelijk dat de organisatie haar horizon aanmerkelijk verbreedt. “Vanuit het openbaar bestuur klinkt steeds vaker de vraag of we mee willen denken over praktische oplossingen voor actuele maatschappelijke thema’s”, licht Bon toe.

“We transformeren zo van praktijkgericht opleider naar instituut voor bestuurlijke innovatie. Om die verandering mede gestalte te geven, dragen we vanaf 1 januari 2011 officieel de nieuwe naam van Fontys Bestuursacademie. De oude aanduiding BAZN de bestuursacademie vervalt.”

Bestuurlijke agenda

“We maken onderwijs van buiten naar binnen”, vat Hermen Vreugdenhil, adviseur vakgebied Fysieke Leefomgeving, de visie van Fontys Bestuursacademie kernachtig samen. “Onze scholing richt zich op de maatschappelijke uitdagingen waar het openbaar bestuur zich mee geconfronteerd ziet. Dit cursusjaar gaat het om de thema’s arbeidsmobiliteit, kwaliteit van leefomgeving, veiligheid, polarisatie en duurzaamheid in het onderwijs. Naast de algemene bestuurlijke vaardigheden brengen we onze cursisten ook die competenties en kennis bij waarmee ze voor deze specifieke vraagstukken doelmatig beleid kunnen ontwikkelen.”

Vreugdenhil benadrukt dat deze trends niet los gezien kunnen worden van ontwikkelingen binnen het openbaar bestuur zelf. “Er staan flinke veranderingen op stapel”, weet hij. “Het bestuur is zodanig complex geworden, dat de taakverdeling binnen de overheid op de schop zal gaan. Zo worden sommige bevoegdheden overgeheveld van de Rijksoverheid naar gemeenten, die zich daarnaast meer en meer ontpoppen als het eerste aanspreekpunt voor burgers en bedrijven. Het is dus aan ons om deze bestuurlijke veranderingen af te stemmen op de maatschappelijke actualiteit. Denk bijvoorbeeld aan lokale bestuurders die ineens verantwoordelijk worden voor het bevorderen of handhaven van de leefbaarheid binnen hun gemeente. Zeer pregnant is ook de vraag hoe je als organisatie blijft functioneren met een sterk slinkend budget.

Afgelopen oktober hebben we hier nog onze jaarlijkse No Budgetmaand over georganiseerd, inclusief gratis cursussen. Met de visie en creatieve oplossingen die we onze cursisten bijbrengen, dragen we indirect bij aan de belangrijke uitdagingen die bij alle overheden op de agenda staan.”

Ambtenaar van morgen

Fontys Bestuursacademie streeft ernaar om mensen zo op te leiden, dat ze hun nieuwe vaardigheden en kennis snel in de praktijk kunnen brengen: het liefst al de dag na een les. Daarom schakelt de organisatie regelmatig gedreven specialisten uit het veld in als docent of trainer. De bestuursacademie onderscheidt zich echter vooral door ook voor de lange termijn op te leiden. “We brengen mensen kernkwalificaties bij die typerend zijn voor het hoger onderwijs, zoals analytisch vermogen en het kunnen schakelen tussen diverse oplossingsstrategieën”, licht Bon toe. “Gecombineerd met die praktische kennis worden onze cursisten daardoor breed inzetbare professionals, die zich met juiste keuzes in verschillende situaties staande kunnen houden.”

“De voordelen van deze flexibiliteit zijn legio”, vult Vreugdenhil aan. “Denk alleen al aan het opvangen van de vergrijzing of het besparen op meestal dure outsourcingtrajecten. Als opleider leveren we zo een heel natuurlijke bijdrage aan de mobiliteit binnen de overheid. Bovendien is een breed opgeleide professional prima toegerust om als volwaardige partner de samenwerking met experts uit het bedrijfsleven aan te gaan. Je ziet de laatste jaren toch dat publieke en private partijen elkaar steeds vaker weten te vinden bij het creëren van oplossingen, zoals bij de aanpak van verouderde bedrijventerreinen en grootschalige infrastructuurprojecten. Als ambtenaar of bestuurder beweeg je dan ook continu mee met de maatschappij. Bestuurlijk innoveren doe je tenslotte met elkaar!”