- MT500 - 2009
- Hans Gerritse
- Leonard Faustle
‘Wij houden de BV Nederland in beweging’
Het spoor wordt steeds belangrijker in Nederland. In de Randstad reist 50% van de spitsreizigers met de trein. Het aantal reizigerskilometers per trein is de afgelopen jaren harder gegroeid dan de autokilometers. Ook het goederenvervoer neemt jaarlijks met 10% toe.
Bert Klerk, president-directeur van spoorbeheerder ProRail, vertelt gepassioneerd over het belang van het spoor en over de manier waarop hij, mét zijn organisatie, steeds méér uit dat spoor wil halen. “Het spoor is”, aldus Klerk, “het kloppend hart van een bereikbaar Nederland. Wij houden de BV Nederland in beweging, non-stop en 24/7.” ProRail is een maatschappelijke onderneming met één aandeelhouder: de Nederlandse staat. Bert Klerk: “ProRail stuurt primair op maatschappelijk rendement. Wij investeren belastinggeld in mobiliteit. Dat proberen we zo verantwoord mogelijk te doen door maximaal rendement uit de rails te halen. ProRail is een publieke dienstverlener die waarde wil toevoegen aan de Nederlandse samenleving. Een onderneming die zich laat leiden door haar klanten, de spoorvervoerders, die een veilig en excellent spoor willen tegen zo laag mogelijke kosten. Het publieke belang zakelijk dienen, dat is onze opdracht.”
Doorstromingsdienstverlener
“Wij beheren het Nederlandse spoorwegnet, ruim 6.500 kilometer spoor waarover dagelijks ruim 1,2 miljoen reizigers en 100.000 ton goederen vervoerd worden. Het spoor in Nederland is het drukst bereden van Europa. ProRail zorgt voor een veilige, beschikbare en betrouwbare infrastructuur, levert spoorcapaciteit en leidt het treinverkeer non-stop en 24/7 in goede banen. Van een technisch georiënteerde organisatie die ‘deed waarom werd gevraagd’ ontwikkelt ProRail zich tot een zakelijke dienstverlener in doorstroming. Sinds wij als zelfstandige organisatie bestaan, is niet alleen het achterstallige onderhoud op het spoor ingelopen, maar richten we onze blik steeds meer op onze klanten, de vervoerders. Behalve aan ‘key-account’ NS, levert ProRail ook spoorcapaciteit aan 35 spoorvervoerders, waaronder regionale vervoersbedrijven en goederenvervoerders. Die vragen steeds meer maatwerk, verschillende ‘smaken’ spoor.” Volgens Klerk is het primaire proces op orde. Benchmarks tonen aan dat de prestaties van het Nederlandse spoor in veiligheid en beschikbaarheid tot de top van Europa behoren. Het dagelijks onderhoud, de aanleg van nieuw spoor, de bouw van stations op tal van plekken, dat is de corebusiness van ProRail. “Behalve voor het onderhouden en aanleggen van spoor, zorgen we ook voor mooie en veilige stations, comfort op perrons en in wachtruimten, veilige overwegen, fietstunnels, geluidsschermen en faunapassages. Altijd in goed overleg met gebruikers, gemeenten, vervoerders en maximaal ingepast in de omgeving. Kwaliteit speelt daarbij een belangrijke rol.” In 2008 won het door ProRail gebouwde station Amsterdam Bijlmer ArenA een prestigieuze architectuurprijs.
50% groei op het spoor
De uitdaging voor de toekomst is het programma Hoogfrequent Spoor. Klerk: “Dit programma hebben we als spoorsector samen ontwikkeld. Zie het als een systeemsprong in het spoor, om meer ruimte op de rails te maken. Het programma voorziet in een groei van het treinverkeer in de komende tien jaar met 50%. Op de drukste trajecten gaat elke tien minuten een trein rijden, zodat de reizigers nooit meer een trein kunnen missen. Daarnaast werken we aan een zogenaamde groene golf voor het goederenvervoer. Samen met het Havenbedrijf Rotterdam streven we ernaar om in tien jaar 20% van het goederenvervoer over het spoor te laten plaatsvinden. Dat gaat om de aan-, door- en afvoer van óns eten en drinken, van ónze televisies en computers. De Betuweroute is hiervoor cruciaal.”
De spoorsector heeft 4,5 miljard euro van minister Eurlings gekregen om het programma Hoogfrequent Spoor uit te voeren. Klerk: “We gaan de potentie van het spoor verder benutten. Dat vraagt veel van de spoorsector: sleutelen aan bestaand spoor terwijl de treinen blijven rijden. Een deel investeren we in ingrepen in de infrastructuur. Denk aan het verlengen van perrons, het aanleggen van bochten in het spoor, inhaalsporen en hier en daar extra spoor. Daarnaast ontwikkelen we ook slimme planningsoplossingen, nemen we geluidsmaatregelen en zorgen we voor een betere inpassing, zoals het vervangen van overwegen door tunnels.” Klerk vertelt dat zijn organisatie verder kijkt dan het spoor lang is. Hij noemt als voorbeeld de proef met internet in de trein in het noorden van het land. “Het mobiele netwerk hebben wij laten aanleggen om de veiligheid op het spoor te verbeteren. Dat kun je dan ook aanbieden aan de vervoerder, zodat zijn reizigers mobiel kunnen internetten. Zo creëren we meerwaarde en benutten we onze bestaande assets beter.”
ProRail onderzoekt ook hoe met bestaande toepassingen en innovaties de reisinformatie voor reizigers én vervoerders is te verbeteren. De spoorbeheerder heeft rond de 3.500 mensen in dienst. De laatste jaren worden veel mensen aangenomen. Klerk: “We hebben knappe koppen nodig. Wij vragen onze medewerkers om ‘out of the box’ na te denken. Welke technologische innovaties zijn nodig om bij die sterke groei van het treinverkeer het spoor veilig, beschikbaar en betrouwbaar te houden? Tegelijkertijd moeten zij nadenken over nieuwe techniek en technologie die het mogelijk maken dat treinen veilig, met minimale geluidshinder en in hoge frequenties heel snel heel dicht achter elkaar kunnen rijden. Wij zoeken mensen die met hun intellectuele kapitaal de publieke zaak willen dienen.”
500 MEI 2009
101
500 MEI 2009
