- Roel Mazure
- Fjodor Buis
Robuust dankzij proactief pensioenbeheer
“Natuurlijk willen we als pensioenbelegger op het niveau van de individuele beleggingsproducten beter presteren dan de markt”, zegt Wouter Pelser, Chief Investment Officer bij pensioenbeheerder en -uitvoerder MN. “Maar minstens zo belangrijk voor onze opdrachtgevers is het tijdig adviseren over een robuuste strategie die crisisbestendig is.”
Pensioenbeheerder en -uitvoerder MN ontstond in 2001, toen het Pensioenfonds Metaal en Techniek besloot tot een professionaliseringsslag door zijn uitvoeringsorganisatie op afstand te zetten. “Door die verzelfstandiging ontstond de eerste gespecialiseerde fiduciairmanagementorganisatie in Nederland”, vertelt Wouter Pelser, Chief Investment Officer bij MN. Zo kon MN ook voor andere pensioenfondsen gaan werken en voor al deze opdrachtgevers schaalvoordelen bereiken. “Cruciaal bij het fiduciairmanagementmodel is dat te allen tijde de doelstelling van het pensioenfonds centraal staat”, legt Pelser uit. “Alle beleggingen staan ten dienste van dit doel. MN werkt niet alleen voor pensioenfondsen, maar is volledig eigendom van pensioenfondsen; al onze aandeelhouders zijn pensioenfondsen. Daarmee hebben we gelijkgeschakelde belangen. In tegenstelling tot commerciële pensioenbeheerders is voor MN winstmaximalisatie geen doel; ons hoofddoel is waardecreatie voor onze stakeholders. Tegelijkertijd kunnen we door onze schaalgrootte en bedrijfsdynamiek wél de juiste professionals aantrekken die je voor een hoog niveau van dienstverlening nodig hebt.”
Internationaal
Iets meer dan tien jaar na de verzelfstandiging blijkt hoezeer de onafhankelijke werkwijze van MN in een behoefte voorziet. De organisatie beheert inmiddels meer dan 80 miljard euro voor ruim dertig opdrachtgevers. Opvallend is bovendien dat MN ook buiten Nederland voet aan de grond heeft gekregen. “Engeland heeft ook een grote pensioensector. Daar zijn we sinds 2008 actief en hebben we inmiddels zeven mandaten”, vertelt Pelser. “Fiduciair management wint daar terrein. Als Nederlandse pionier trekken we de aandacht.”
‘Voor ons gaat het niet om winstmaximalisatie maar om waardecreatie’
Strategisch
“Het fiduciairmanagementmodel heeft de afgelopen jaren ook een sterke ontwikkeling doorgemaakt”, legt Pelser uit. “We hebben daarin belangrijke stappen gezet. Zo leggen we tegenwoordig veel meer nadruk op de strategiebepaling vooraf van de diverse beleggingscategorieën en hebben we die gescheiden van de uitvoering. Vroeger werden mandaten verstrekt, bijvoorbeeld een mandaat voor Europese staatsobligaties, op basis waarvan beleggingsexperts vervolgens vooral hun energie richtten op het verslaan van een benoemde benchmark.” Voor MN was dat niet transparant genoeg. Verder stelde MN zich voor de uitdaging om de beleggingsportefeuilles nog beter bij de pensioendoelstelling te laten aansluiten en de controlemogelijkheden te vergroten. “Daarom hebben we nu een sterkere beleidsafdeling die ook verantwoordelijk is voor de vertaling van de strategie in goed uitgedachte deelmandaten aan onze beleggingsexperts in de verschillende beleggingscategorieën”, legt Pelser uit. “Het beleidsdenken maakt daarom een groter deel uit van de hele beheersketen, en de werkelijke uitvoering een kleiner deel.”
Een belangrijk gevolg is dat de rol van pensioenbeleggers bij MN is veranderd. “Natuurlijk zijn dat nog steeds portefeuillebeheerders die met een continue blik op de markten streven naar de hoogste performance”, aldus Pelser. “Maar het zijn tegelijkertijd onze oren en ogen voor ontwikkelingen in de markt ten behoeve van de bepaling van de beleggingsstrategie. Wij dagen hen dan ook uit om onze strategen – en daarmee onze opdrachtgevers – van de nodige adviezen te voorzien. Deze adviestaak heeft aan belang gewonnen.” Volgens Pelser heeft MN door deze aanpak een grotere controle op de beleggingen en kan het veel nauwkeuriger sturen. “Om bij Europese staatsobligaties te blijven: als je van tevoren nadenkt over waartoe deze in een portefeuille dienen, namelijk een vast inkomen bij een laag risico, reageer je anders op schokken. Want als de rente door toegenomen kredietrisico stijgt, kunnen staatsobligaties plotseling niet meer bij het strategische doel ervan passen. Deze aanpak kan betekenen dat we voor opdrachtgevers afscheid nemen van de obligaties van bepaalde landen. Een ander voorbeeld is dat we hebben nagedacht over de gewenste exposure naar de financiële sector in diverse beleggingscategorieën. Tot slot zijn maatschappelijk verantwoord beleggen en kostenefficiëntie belangrijke elementen van elke strategie.”
Crisisbestendig
De scheiding tussen beleid en uitvoering en de sterke inzet op een goede strategiebepaling vóórdat mandaten worden verstrekt, zijn maatregelen waarmee MN de bedrijfsvoering en portefeuilles robuuster heeft gemaakt. De organisatie heeft echter meer belangrijke stappen gezet om de crisisbestendigheid te vergroten. “De banken- en eurocrisis hebben ons geleerd dat omstandigheden van de ene op de andere dag radicaal kunnen veranderen”, zegt Pelser. “Ingrijpende gebeurtenissen, zoals het omvallen van een bank, komen vaak onverwachts en ongelegen. Toch verwachten onze klanten dat we daarop zijn voorbereid. Dat doen we bijvoorbeeld door vooraf na te denken over de betrouwbaarheid van tegenpartijen waarmee we handelen. Belangrijk is verder dat we denken in scenario’s, en dat we crisisprocedures kennen waarmee we bovendien regelmatig oefenen.” Daarbij simuleert MN een scenario en toetst door middel van ‘brandweeroefeningen’ of de procedures werken. “We moeten bij zulke gebeurtenissen bijvoorbeeld snel de juiste collega’s kunnen bereiken en je moet de impact van een gebeurtenis op de beleggingsposities van opdrachtgevers weten. Bovendien moet je van hen weten wie beslissingsbevoegd zijn om snel te kunnen schakelen.” Door zulke scenario’s na te spelen wil MN vermijdbare fouten uitbannen om ook bij grote economische gebeurtenissen optimaal te kunnen presteren. “Klanten verwachten niet van ons dat we iedere gebeurtenis tot in perfectie kunnen voorspellen, wel dat we maximaal voorbereid zijn, snel anticiperen en optimaal reageren.”
