Flevoland praktijklab voor innovaties

Hans Tijl trapt af: “De coronacrisis heeft onverwacht voor een grote impuls voor onze innovatie en digitale transformatie gezorgd. We moesten van de ene op de andere dag het kantoor in het provinciehuis sluiten en allemaal digitaal thuis gaan werken. Gelukkig hadden we alles op orde om dat goed en veilig te kunnen faciliteren. Nog steeds werkt het merendeel van onze mensen tijd- en plaatsonafhankelijk, dus niet altijd hier op kantoor en niet altijd tijdens kantooruren. We werken nu aan de plannen voor een Huis van de Provincie. Na een verbouwing zal onze begane grond openbaar toegankelijk worden voor iedereen. Dan kunnen ook ambtenaren en werknemers van partijen die met de provincie verbonden zijn, zoals gemeenten, het Rijk, het waterschap en overige organisaties, hier zonder ingewikkelde poespas komen werken, elkaar ontmoeten, brainstormen en in projecten van maatschappelijk belang samen optrekken. Uiteraard voorzien van alle faciliteiten en vooral ook de informatiebeveiliging die ze daarvoor nodig hebben. In deze nieuwe hub zal de samenwerking binnen het openbaar bestuur worden geïntensiveerd, waar alle partijen synergetisch de vruchten van gaan plukken: modern digitaal of hybride werken in optima forma.”

‘In Flevoland komen 100.000 nieuwe woningen – dat bouw je niet even bij in Amsterdam’

Optimale beveiliging

De provincie Flevoland wil op alle fronten een open en transparante organisatie zijn, van kantoor tot de informatiehuishouding. Dat vraagt wel het nodige van de beveiliging: informatiebeveiliging en -toegang heeft de provincie uitbesteed aan IT-bedrijf Telindus, dat hiervoor Secure Access Service Edge ter beschikking stelt. In deze gemanagede omgeving kan iedere ambtenaar straks op basis van zijn identiteit en functie, waar en wanneer dan ook en met elk medium, veilig aan het werk en over alle noodzakelijke databronnen beschikken.

CIO Rigina Christiaans nuanceert: “Je raakt door het hybride werken misschien wel verwend, maar een Teams-meeting via Citrix is toch wat behelpen. Als gebruiker wil je uiteindelijk naar een situatie waarin het niet meer uitmaakt waar en wanneer je werkt, met welke applicatie en welk ‘endpoint’: pc, laptop, tablet of telefoon. Dat moet allemaal goed worden ondersteund en optimaal worden beveiligd. Je moet er niet over na hoeven te denken dat je eerst allemaal ingewikkelde handelingen moet doen voordat je aan de slag kunt. Dat gaan we samen met onze partners realiseren.”

‘Energietransitie en innovatieve landbouw: hier brengen we het in praktijk’

Digital twin

In het Huis van de Provincie is verder ook nog voorzien in een demoruimte, een Digital Experience Center, waar men laagdrempelig kennis kan maken met de effecten van digitalisering, met name rond plannen voor het gebruik van de fysieke leefomgeving. Met grote schermen, hologrammen en 3D simulaties op basis van ‘digital twin’-technologie wordt dat volgens Christiaans bijzonder levensecht. Ze legt uit: “Met digital twins kun je een digitale 3D representatie maken. In ons geval van de bebouwde omgeving, zowel bovengronds als ondergronds. Dat noemen we 3D Flevoland. Dat is nodig, omdat we ook als provincie voor grote maatschappelijke opgaven staan, zoals de energietransitie, woningbouw en de inrichting van het landelijke gebied. Het Rijk verwacht daar veel van ons – bij een provincie komen een hoop lijnen samen. Het mooie is dat je aan zo’n digital twin uit allerlei bronnen of domeinen extra gegevens kunt toevoegen en vervolgens met scenario’s kunt simuleren waar bepaalde ontwikkelingen en beleidskeuzes toe leiden. Bijvoorbeeld woningbouw gecombineerd met bebossing. Dat geeft een veel beter beeld dan een plattegrond of maquette. Wij willen dit digital-twinconcept nog een abstractie hoger tillen. Na gelijkschakeling van protocollen willen we de eindproducten van digital twins met verschillende functies aan elkaar koppelen en beschikbaar gaan stellen als een service. Dan komt de informatiedeling pas echt in de hoogste versnelling! Die ontwikkeling is nu ingezet in samenwerking met Geonovum, de ministeries van BZK en I&W en de gemeenten Almere, Dronten, Amsterdam en Utrecht. Een mooi voorbeeld van hoe samenwerken versterkt.”

Verglazing

Belangrijk bij alle digitale ontwikkelingen is natuurlijk een stabiele en snelle gegevensoverdracht en daar kan de innovatieve provincie een belangrijke troef uitspelen: de verglazing is totaal; het gehele gebied is sinds 2021 voorzien van glasvezel. Dat maakt volgens Tijl dat data ontsluiten, de waarde van gegevens bepalen en gegevensoverdracht veel sneller en dus effectiever kan. En dat biedt volgens hem ook het bedrijfsleven grote voordelen om zich in deze provincie te vestigen. Verglazing gekoppeld aan innovatieve oplossingen die hier in de praktijk worden getoetst zijn belangrijke assets voor de provincie. En dat werkt ook door op landelijk niveau. Bijvoorbeeld bij de woningbouw. In Flevoland komen honderdduizend nieuwe woningen, waarmee een belangrijk deel van het woningtekort kan worden opgelost. Tijl: “Dat bouw je niet even in Amsterdam erbij, maar wel hier. En als je dat combineert met onze 100% glasvezeldekking, word je voor nieuwe bewoners extra interessant. Niet alleen om te wonen, maar ook om te werken en ondernemen, op kantoor en thuis. Wij tonen aan dat we innovatief zijn, hebben een state-of-the-artinfrastructuur en benutten de voordelen van digitalisering. Daarmee zetten we onszelf echt op de kaart.”

Energietransitie

Innovatie via snelle en veilige gegevensoverdracht zien we ook terug in de landbouw. Door digitalisering is bijvoorbeeld veel exacter bemesten en beregenen van gewassen mogelijk. Gedeputeerde Fackeldey: “Innovatieve landbouw is met technieken als pixel farming – nauwkeurige gerobotiseerde bemesting en bevochtiging die veel minder grondstoffen nodig heeft – en de inzet van drones een grote belofte. Wij werken hiervoor nauw samen met de Wageningen Universiteit, die in Flevoland grote proeflocaties heeft. Hier vinden veel praktijkproeven voor de boerderij van de toekomst plaats en ook daar speelt onze glasvezelinfrastructuur een grote rol.”

Dat geldt ook voor een ander belangrijk actueel topic: energietransitie. Fackeldey vervolgt enthousiast: “Je kunt door verglazing en daardoor grotere mogelijkheden van informatieoverdracht veel nauwkeuriger kijken naar bepaalde effecten. Bijvoorbeeld doorrekenen of onze dijken geschikt zijn voor energieopslag. Maar ook bij energieopslag in grote batterijen is snelle gegevensoverdracht cruciaal. Die dingen moeten optimaal worden aangestuurd en voorspellen op welk moment ze nodig zijn: wanneer laden (oftewel: wanneer is er veel aanbod van wind- en zonnestroom), wanneer stroom afgeven en hoeveel. Dat kun je niet allemaal handmatig bijhouden – veel te veel parameters. Daar is slimme besturingssoftware en veel rekenwerk voor nodig. Na de windmolenparken is dit weer een voorbeeld van hoe Flevoland koploper blijft op het gebied van energietransitie. Intelligente energyhubs die het hoofdnet ontlasten, dáár zijn we hier mee bezig. Er wordt veel academisch geroepen over energietransitie en innovatieve landbouw, maar hier wordt het allemaal in praktijk gebracht. Daar zijn we trots op.”